Amasya'nın ZİLE KAZASI

Zile- Amasya -Samsun Yolu

Tarihin her döneminde önemli bir yerleşim merkezi olan Zile Cumhuriyetin ilanına kadar ana yolların kesiştiği bir merkez durumunda idi. Bu yollardan en önemlilerinden biri de Zile’nin Amasya yolu idi. Osmanlı döneminde Amasya Kazasına bağlı  bir sancak olan Amasya ile bağlantısı Dereboğazı - yolu üzerinden yapıyordu. Anadolu ile   Orta Karadeniz arasındaki  tüm  irtibat yine Zile üzerinden sağlanabiliyordu.

Karadeniz Bölgesinin İpek yolu ile bağlantısı yüzyıllar boyunca Zile’den geçerek Dereboğazı üzerinden Amasya’ya giden yol ile sağlanmıştır.  Diğer yandan Elâzığ, Malatya Sivas yönünden gelen Güneydoğu bölgesi  yollları ile Adana, Mersin yönünden gelen tüm  diğer kervan yolları Zile’de birleşerek Samsun’a  ve Alaca üzerinden de Ankara istikametine devam ediyordu.

Cumhuriyetin ilanından önce yaşanan bazı talihsiz olaylar yüzünden Zile’yi cezalandırmak için Samsun’dan, gelen, Amasya ve Dereboğazı yolu iptal edilerek Turhal’dan açılan yeni bir yol ile Samsun'a bağlanıyor. Alaca üzerinden Ankara’ya giden kadim doğu-batı kervan yolu ise aynı gerekçeler ile Sorgun’a alınıyor.  Zile tam bir çıkmaz sokak durumuna sokuluyor. Alaca yolu yüzden 100 yıldır yapılamıyor.

OSMANLI’DAN DAHA MI İYİ BİLECEĞİZ

Rahmetli Vehbi Koç beni yanındakilere tanıtırken Amasya nın Zile’sinden derdi. Çünkü onun döneminde Zile Amasya ‘ya bağlı imiş. Ne kadar da güzelmiş. Öylece kalsa idi. Bugün alt yapı problemleri bitmiş Amasya’nın en büyük ilçesi olurduk. Batıya da Karadeniz’e de yakın olurduk. Soruyorum size resmi işler dışında Tokat’a gidiyor musunuz?  Seyahatleriniz hep batıya ve Karadeniz’e değimli. Tokat bize 70 km Amasya ise Dereboğazı’ dan 35–40 km. Ankara’ya giderken, Samsun'a giderken yolumuzun üstünde. Biz il olamadığımıza göre mademki bir ilimiz olacaksa size hangisi daha uygun görülüyor.

Fikrim birçok insana bilhassa da politikacılara ters gelecektir. Herhangi bir toplumda söylediğim İlk anda pek olumlu görülmeyen düşüncelerim. Aradan bir iki dakika geçtikten sonra hep tasvip buluyor

Amasya son yıllarda Turizm alanında büyük bir atak içinde, sanayileşiyor, Zile mermeri bile orada işleniyor. Gelişime açık bir Üniversitesi var. Bizim gibi büyük kültür hazinesi bir ilçe Amasya’ya çok değerler katar.  Lütfen bunu da düşünelim. Üzerinde tartışalım. Bir referandum yaparak Amasya’ ya bağlanabiliriz.

79 yıllık yaşamımda gördüğüm edindiğim tecrübe sonunda Zile nin gelişememe ve Geri kalma sebebinin Tokat ın ilçesi olmaktan kaynaklandığı kanaatine ulaştım.  ZİLE Tokat a bağlı kaldıkça gelişmesi bir adım ileri gitmesi mümkün değil. Önce seçimlere kadar İl olmayı tekrar deneyelim. Seçimlerden sonra tekrar düşünelim. Ondan sonra oturup ne yapacağımıza bir karar verelim. Sanıyorum bu yazım ortalığı karıştıracak. Hoşça kalın – Hulusi SEREZLİ